De adem in functie van spreken en zingen

Eindelijk weer tijd om te schrijven aan een blog!

Dit keer gaat het over de mythes rondom de ademhaling.

Afgelopen week deelde ik op mijn Facebook-tijdlijn al een mooi filmpje over de invloed van de adembeweging op de organen. Daarbij vertelde ik dat een buikadem als een massage fungeert voor de organen in de buik (maag, darmen, lever etc).

In mijn praktijk zie ik twee soorten bewustzijn t.a.v. de adembeweging:

Bewustzijn 1 is dat de klant geen bewustzijn heeft op de ademhaling en de invloed daarvan op de keel en stem.

Bij bewustzijn 2 benoemt de klant te weten dat de adem in de buik moet bewegen, maar dat dit niet altijd lukt.

Bewustzijn 1 geeft mij de kans om vanaf het begin de adem uit te leggen, de klant bewust te maken en te werken aan het optimaliseren van de adembeweging.

Bewustzijn 2 is vaak lastiger omdat er een negatieve overtuiging zit in hoe de adembeweging MOET zijn. En als de adem ergens slecht bij gedijt zijn het negatieve overtuigingen. Waarom? Lees snel verder, ik leg het uit!

Het is een 'broodje aap' dat de adem ALTIJD in de buik moet zijn.

Dit heeft namelijk te maken met je zenuwstelsel en het feit dat je deze niet constant en volledig kan controleren. Op de dagen en momenten dat je zenuwstelsel in sympathische instellingen staan, betekent dit dat je lichaam op stress reageert. De hartslag is hoog, er zijn veel piekergedachtes en de spijsvertering staat uit. Daarnaast is de adembeweging snel, oppervlakkig en hoog in de borstkas! Dit noem ik ook wel een hoge adembeweging of borstademhaling.

Wanneer je zenuwstelsel in totale ontspanning is (parasympatische instelling), bijvoorbeeld doordat je net wakker bent of tussendoor een bewust moment voor jezelf hebt gepakt. Dan ontspant de hartslag, vertragen de piekergedachtes, ontspannen de spieren en de spijsvertering is aan. De adem bevindt zich dán vaak in de (onder)buik

(ik gebruik bewust de term vaak, omdat er ook beïnvloedende factoren zijn die maken dat dit niet zo is).

Waarom de ademhaling slecht gedijt bij negatieve overtuigingen is omdat je zenuwstelsel daarop reageert door vanuit sympatische instellingen te reageren. Dit betekent dat de adem dus verhoogd én versneld! Het is dus zaak om deze overtuiging af te leren alvorens we verder kunnen met het optimaliseren van de adembeweging.

Alleen vanuit de parasympatische, lage adembeweging kan ik namelijk de optimale spreek- en zangadem bereiken!

Nu is het natuurlijk zo dat spreken en zingen meer een inspanning als een ontspanning zijn. Dit betekent dat de adem idealiter een plek inneemt tussen de beide zenuwstelsels in. Want is dit niet het geval.... dan is dit het effect:

- Bij totale ontspanning kan je stemklank dieper en lager klinken, omdat je ademhaling laag is. Zingen en luid spreken zijn dan alleen lastig.

- Bij overmatige stress of prestatiedrang kan je stemklank hoog en geknepen zijn, omdat je ademhaling hoog is. Zacht en laag spreken zijn dan lastig, zingen klinkt dan geknepen/schel.

Nu hoor ik je denken, ja Lise....ik snap het. Maar hoe moet het dan wél?

Zoals ik het zie heeft iedere spier binnen je core invloed op je spreek- en zangadem.

Met core wordt in deze bedoeld: je buik- en rugspieren van flanken tot bil en bekkenbodem (daarnaast hebben ook je torso en bovenrug spieren invloed, maar die beïnvloeden vooral je stemklank / klankkleur).

Deze buik- en rug spieren zijn in de basis ontspannen maar zijn in staat om bewust aan te spannen. Zo kan je de lage adem ontspannen naar binnen laten stromen en gestuurd naar buiten laten stromen zonder de keel of stem te hoeven belasten.

Dus: zowel je buik als rug (spieren) zijn belangrijk in het ademen!

Zeker als we het hebben over spreken en zingen.

Wil je dit oefenen?

1. Ga liggen op je rug met je knieën opgetrokken;

2. Druk de voeten ligt in de ondergrond en voel druk in de rug;

3. Laat de adem naar binnen stromen richting de onderbuik, let op: hou de keel open en constante druk op rug!

4. Blaas de adem uit op 'ffff' terwijl je de navel actief naar je rug brengt;

5. Je rug blijft constante druk uitoefenen op de ondergrond.

Herhaal dit een aantal keren.

Merk je dat er spanning op de keel staat? Dat de lage adem niet lukt? OF dat de rug constant van zijn plek wil. Dan is dit te trainen door core- en ontspanningsoefeningen te doen.

Het effect van deze functionele adembeweging is dat je stem krachtiger en duurzamer gaat klinken zonder dat je spanning aan de keel hoeft toe te voegen!